تأثیر محرک های مشتری و هزینه بر مدیریت زنجیره تأمین سبز و عملکرد محیطی شرکت‌های فعال در صنعت فولاد استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت،ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت ، رشت،ایران

چکیده

امروزه، عملکرد محیطی با تأکید بر حفاظت از محیط زیست به یکی از مهم ترین مسائل مهم و اساسی در بنگاه‌های کسب و کار  تبدیل شده است. در این راستا تحقیق حاضر به دنبال بررسی تأثیر محرک های مشتری و هزینه بر مدیریت زنجیره تأمین سبز و عملکرد محیطی شرکت‌های فعال در صنعت فولاد استان گیلان است. جامعه آماری تحقیق شرکت‌های مستقر در شهر صنعتی رشت بوده و روش تحقیق حاضر توصیفی  و از نظر هدف، کاربردی است. شیوه نمونه گیری دراین تحقیق به صورت تصادفی است که 141 نفر با توجه به فرمول کوکران در حالت جامعه محدود  به عنوان نمونه، از جامعه آماری تحقیق حاضرانتخاب شد. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق میدانی و ابزار آن پرسشنامه استاندارد می‌باشد. جهت بررسی روایی پرسشنامه از روش روایی محتوی، روایی همگرا، روایی واگرا و جهت تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ وپایایی ترکیبی استفاده گردید. جهت آزمون فرضیه‌های تحقیق از روش  مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج نشان داد که کلیه فرضیه‌های تحقیق در سطح 95 درصد تائید و  محرک مشتری و محرک هزینه با توجه به میانجی گری اقدامات مدیریت تأمین سبز 4/50درصد از متغیر عملکرد محیطی را تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect Of Customer Incentives And Costs On Green Supply Chain Management And Environmental Performance Of Companies Operating In The Steel Industry Of Guilan Province

نویسندگان [English]

  • mohammad shabgo monsef 1
  • ebrahim abedinpour 2
1 Assistant Professor, Department of Business Management, Faculty of Management and Accounting, Islamic Azad University, Rasht Branch, Rasht, Iran
2 PhD Student in Business Management, Faculty of Management and Accounting, Islamic Azad University, Rasht Branch, Rasht, Iran
چکیده [English]

Today, environmental performance with its emphasis on environmental protection has become one of the most important and fundamental issues in business enterprises. In this regard, the present study seeks to investigate the effect of customer incentives and costs on green supply chain management and environmental performance of companies operating in the steel industry of Guilan province. The statistical population of the study is companies located in the industrial city of Rasht and the method of the present study is descriptive and applied in terms of purpose. The sampling method in this study is random that 141 people were selected from the statistical population of the present study according to Cochran's formula in a limited community as a sample. The method of data collection in this field research and its tool is a standard questionnaire. Content validity, convergent validity, divergent validity were used to evaluate the validity of the questionnaire and Cronbach's alpha coefficient and combined reliability were used to determine the reliability. To test the research hypotheses, the structural equation modeling method was used using Smart PLS software. The results showed that all the research hypotheses at the level of 95% confirmation and customer motivation and cost motivation due to the mediation of green supply management measures explain 50.4% of the environmental performance variable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Customer incentives
  • cost incentives
  • green management performance
  • environmental performance
احمدی نوری، حمزه و علی نیک نژاد. (1395). رابطه بین مدیریت زنجیره تامین سبز مشتری محور و عملکرد سازمان، پنجمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری های باز، تهران.
اخوان فومنی، سمانه و چیرانی، ابراهیم. (1392). رابطه بین مدیریت دانش بازاریابی و عملکرد شرکت‌های تولیدی استان گیلان، پژوهشگر (مدیریت)، سال دهم، شماره 31 ، ص34.
اسماعیل پور، رضا؛ تقی زاده جورشری، محّمدرضا؛ ابراهیم نژاد، مهدی. (1392). تأثیر گرایش کارآفرینانه بر سودآوری شرکت‌های بیمه: نقش بازارگرایی و موفقیت نوآوری (مطالعه موردی: شرکت‌های بیمه استان گیلان). کنفرانس ملی دانشگاه کارآفرین؛ صنعت دانش محور، دانشگاه مازندران. مقاله پذیرفته شده در بخش پوستری.
اعتزازیان، فراز؛ اخوان خرازیان، مریم و براتی، مسعود (1394)، بررسی موانع تکنولوژیکی در مسیر پیاده سازی مدیریت زنجیره تامین سبز در صنایع پالایش نفت ایران (مطالعه موردی صنعت پالایش نفت شهر اصفهان)، اولین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، صص 1-8.
آقاجانی، حسنعلی و جعفری کناری، سیده نفیسه. (1392). رابطه بین یادگیری سازمانی و عملکرد شرکت‌های دانش بنیان: نقش واسطه ای نوآوری سازمانی، دومین کنفرانس ملی حسابداری, مدیریت مالی و سرمایه گذاری-استان گلستان، گرگان، صص 1-7.
امیدوار، رضا؛ سرداری، احمد؛ یزدانی، ناصر. (1394). رتبه بندی موانع مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از روش دیمتل مطالعه موردی: شرکت پارس خودرو. فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، دوره 5، شماره 2، صص 1-14.
امیری، امیر. (1395). ارزیابی تأثیر ابعاد گرایش کارآفرینانه بر عملکرد مالی: نقش میانجی سرعت نوآوری (مورد مطالعه: شرکت‌های کوچک و متوسط کرمانشاه). پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال.
ایمانی، دین محمد و احمدی، افسانه (1388)، مدیریت زنجیره تأمین سبز راهبرد نوین کسب مزیت رقابتی، ماهنامه مهندسی خودرو و صنایع وابسته، سال اول، شماره 10، صص 14-19.
بازوند، افشار؛ میرزایی، حبیب؛ ولی پوری، شهرام. (۱۳۹۶). بررسی رابطه بین مدیریت زنجیره تامین و عملکرد سازمان: مطالعه موردی سازمان های تولیدی و صنعتی شهرستان خرم آباد، کنفرانس بین المللی مدیریت، کسب و کار و حسابداری، تهران.
بخش چناری، امین رضا؛ عیدی، حسین؛ عباسی، همایون. (1394). تحلیل ارتباط فراموشی سازمانی و چابکی سازمانی با عملکرد سازمانی (مطالعه‌ی موردی: وزارت ورزش و جوانان)، مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دوره دوم، شماره 5، صص 11-19.
پارساپور، زهرا. (1391). بررسی مطالعات جهانی اخلاق زیست‎محیطی و لزوم آموزش مبانی مشترک آن. پژوهشنامة علم و دین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دوره 3، شماره 6، صص 25-43.
پودینه حاجی پور، حجت؛ پورصفر طبالوندانی، عمادالدین؛ باقری، یوسف. (1396). تأثیر آمیختۀ بازاریابی سبز بر تصمیم خرید محصولات ورزشی (مورد مطالعه: مشتریان فروشگاه‌های عرضۀ محصولات ورزشی شهر تهران). نشریه مدیریت ورزشی، دوره 9، شماره 3، 578-565.
توکلی دهاقانی، محمدرضا؛ شاهوردیانی، شادی؛ موسی پور، حجت اله. (1396). بررسی رابطه بین مدیریت زنجیره تامین پایدار با عملکرد زیست محیطی و عملکرد مالی. پژوهشنامه بازرگانی، دوره 22، شماره 85، صص194-171.
توکلی دهاقانی، محمدرضا؛ شاهوردیانی، شادی؛ موسی پور، حجت اله. (1396). بررسی رابطه بین مدیریت زنجیره تامین پایدار با عملکرد زیست محیطی و عملکرد مالی. پژوهشنامه بازرگانی، دوره 22، شماره 85، صص194-171.
جباری، دانیال. (1393). بررسی ارتباط بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد سازمان در صنایع غذایی استان البرز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
جعفری هرندی، رضا و نجفی، حبیبه. (1396). تأثیر سبک رهبری بر عملکرد منابع انسانی با میانجیگری سکوت سازمانی. فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 26، شماره 85، صص85-57.
حسامی، حسام زند و ساوجی، اوا، (1391)، مدیریت ریسک در مدیریت زنجیره تأمین، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، شماره 9، صص 37-44.
حسینی، سید محمود و شیخی، نرگس. (1392). یکپارچگی زنجیره تأمین و عملکرد شرکت در صنعت مواد غذایی ایران. چشم انداز مدیریت بازرگانی، شماره 51، صص 125-99.
حقیقی نسب، منیژه؛ یزدانی، حمیدرضا؛ داورپناه کیاسرایی، فاطمه. (1395). تاثیر حمایت مدیریت ارشد از اقدامات زیست محیطی بر استراتژی بازاریابی سبز و عملکرد زیست محیطی کسب وکارهای صنعتی در ایران. تحقیقات بازاریابی نوین، دوره 6، شماره1، صص38-23.
حیدرپور، فرزانه؛ جلالی، عبدالعلی؛ بابائی نعمتی، فرید. (1392). ارزیابی عملکرد بان‌ها با استفاده از روش ترکیبی FAHP –TOPSIS، حسابداری مالی و حسابرسی، سال پنجم، شماره 17، صص183-155.
دربان آستانه، علیرضا؛ قدیری معصوم، مجتبی؛ فیروزی، محمدعلی. (1391). بررسی ارتباط بین عملکرد سازمانی و مهارت‌های کارآفرینی مدیران محلی روستایی (مطالعه موردی دهیاران استان قزوین). پژوهش های روستایی، سال سوم. شماره یکم. صص 27-59.
دلوی اصفهانی، محمدرضا؛ قربانی، حسن و باقری قلعه سلیمی، مرضیه. (1393). بررسی تاثیر همسویی استراتژی های بازاریابی بر زنجیره تامین و عملکرد سازمان (مطالعه موردی: گروه صنعتی انتخاب)، مدیریت بازاریابی، دوره 9، شماره 23، ص100.
راه حق، آتنا و تقی زاده جورشری، محّمدرضا. (1394). نقش مدیریت کیفیت جامع (TQM) در بهبود عملکرد مالی: نقش میانجی عملکرد نوآوری و عملکرد کیفیت (مورد مطالعه: شرکت‌های بیمه استان گیلان)، دومین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت، مقاله پذیرفته شده جهت ارائه سخنرانی و درج در مجموعه مقالات، تهران.
رعنایی کردشولی، حبیب الله؛ الهیاری بوزنجانی، احمد. (1394). پایبندی شرکت به اخلاق زیست محیطی و اثر آن بر نیات رفتاری مشتریان. فصلنامه اخلاق زیستی، سال پنجم، شماره هجدهم، صص146-127.
رهنمای رودپشتی، فریدون؛ غلامی جمکرانی، رضا. (1390). مدیریت هزینه بین سازمانی: مفاهیم، رویه‌ها و الزامات. حسابداری مدیریت، دوره 4، شماره 9، ص100.
روح الهی، احمدعلی و رجبی فرجاد، حاجیه. (1394). بررسی آثار خط مشی های مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمانی، پژوهش های مدیریت منابع انسانی، سال هفتم، شماره 3 (پیاپی 21)، صص 105-130.
زارعی، عظیم؛ فارسی زاده، حسین؛ سیاه سرانی کجوری، محمد علی؛ دهقانی سلطانی، مهدی. (1394). تأثیر هوش سازمانی بر عملکرد سازمان با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بازاریابی. پژوهشنامه مدیریت اجرایی، دوره 7، شماره 13، صص 39-64.
شاهبندرزاده، حمید و کبگانی، محمد حسین (1396)، تحلیل کمّی ریسک های موجود در مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از مدلسازی ریاضی،  فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 82، صص 1-32.
شریفی، محمد؛ شاهرودی، کامبیز؛ رمضانیان، محمدرحیم. (۱۳۹۵). بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین بر بهبود عملکرد سازمانی از طریق مزیت رقابتی، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت و اقتصاد، تربت حیدریه، دانشگاه تربیت حیدریه.
شفیعی، مرتضی؛ تارمست، پگاه. (1393). تاثیر فرایندهای مدیریت زنجیره تامین بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی(مطالعه موردی: شرکت ساپکو)، مطالعات کمی در مدیریت، سال 5، شماره 2، صص 105-124.
شیخی، رضا؛ حنیفی، فرهاد؛ محمودزاده، سید مجتبی. (1393). تاثیر مدیریت زنجیره تامین بر عملکرد شرکتهای مادر تخصصی (گروه صنعتی ایران خودرو). پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، دوره 5، شماره 6، صص 69-87.
صمدی، ساره؛ گل محمدی، علی اکبر؛ محمدی، ابوالفضل و رضاپور، تارا. (1391). طراحی الگوی ارزیابی عملکرد سازمانی بیمارستان های ناجا، فصل‌نامه طب انتظامی، دوره1، شماره1، صص 38-47.
طالقانی، غلامرضا؛ عبدالملکی، جمال؛ غفاری، علی. (1395). بررسی تأثیر ابزار مدیریت منابع انسانی بر بهبود عملکرد سازمانی میان کارکنان دانشگاه تهران. فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 8، شماره 1، صص 1-14.
طالقانی، محمد و مهدی زاده، مهران. (1395). بررسی تأثیر متغیر تعدیلگر بازاریابی الکترونیک بر رابطة بین قابلیت‌های بازاریابی و عملکرد شرکت‌ها، مدیریت بازرگانی، دورة 8، شمارة 2، صص 355-374.
عاطفت دوست، علیرضا؛ خائف الهی، احمدعلی؛ فانی، علی اصغر و دانایی فرد، حسن. (1392). بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر عملکرد سازمان با در نظر گرفتن متغیرهای میانجی تعهد سازمانی و کارآفرینی سازمانی (مطالعة موردی: شرکت فولاد مبارکة اصفهان)، مدیریت بازرگانی، دورة 5، شمارة 4، صص 21-42.
غلامی، سودابه؛ ناظری، علی. (1397). مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد سازمان؛ نقش تعدیلگر گواهی نامه ایزو. فصلنامه مدیریت استاندارد و کیفیت، سال هشتم، شماره 1، صص25-6.
الفت، لعیا؛ خاتمی فیروز آبادی، علی و خداوردی، روح الله (1390)، مقتضیات تحقق مدیریت زنجیره‌ی تأمین سبز درصنعت خودروسازی ایران، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال ششم، شماره 21، صص 123-140.
الفت، لعیا؛ خاتمی فیروزآبادی، سیدعلی؛ خداوردی، روح اله. (1390). مقتضیات تحقق مدیریت زنجیره تامین سبز درصنعت خودروسازی ایران. فصلنامه علوم مدیریت ایران، دوره 6، شماره 21، صص140-123.
کاغذیان، سهیلا؛ نقدی، یزدان؛ سپهری، یعقوب. (1395). بررسی سهم هزینه عوامل تولید وامکان جانشینی آص‌هادر تابع هزینه بانک رفاه. پژوهشنامه بازرگانی، شماره 79، ص157.
کردنائیج، اسداله؛ فانی، علی اصغر؛ مسعودی، زهرا. (1393). فرهنگ سازمانی حلقۀ مفقودۀ شفافیت سازمانی و عملکرد سازمان، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 12، شماره 2، صص 189-173.
کردنائیج، اسداله؛ مشبکی، اصغر؛ ساسانی، محمد هادی؛ دلخواه، جلیل. (1393). بررسی تأثیر قابلیت‌های پویایی بر عملکرد سازمانی با رویکرد کارت امتیازی متوازن. پژوهشنامه مدیریت اجرایی، دوره 6، شماره 12، صص 108-129.
کریمی، محمدرضا؛ ایرانبان، سید جواد. (1395). بررسی و تحلیل رابطه زنجیره تأمین سبز با عملکرد سازمان. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت، تهران.
محتشم، سیدسجاد و کبری ثارالهی، صدیقه. (1395). رابطه بین مولفه‌های زنجیره تامین سبز و بهره وری در سازمان ها. کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت.
محمودزاده، سید مجتبی و افجه، سید علی اکبر. (1390). الگوی اثرگذاری سرمایه اجتماعی بر عملکرد سازمان: شرکت‌های تابع گروه صنعتی ایران خودرو، پژوهش های مدیریت منابع سازمانی، سال اول، شماره 2، صص 1-22.
مرادی، محمود؛ یاکیده، کیخسرو؛ مدنی، فاطمه. (1394). فرهنگ سازمانی دوسوتوان و عملکرد: نقش حیاتی دوسوتوانی سازمانی. مدیریت فرهنگ سازمانی، سال 13، شماره 4 (پیاپی 38)، صص1245- 1266.
مستقیمی، محمود رضا  و همکاران(1394)"شناسایی و اولویت بندی معیارهایی برای ارزیابی عملکرد زنجیرة تأمین خدمات" دوره 7، شماره 1.صص 174-151.
مشبکی، اصغر؛ بستام، هادی؛ ده یادگاری، سعید. (1391). ارتقای عملکرد سازمانی از طریق فراموشی سازمانی هدفمند. مدیریت سلامت، دوره  15، شماره 48، صص 93-105.
مظلومی، نادر؛ زمانی، محمود؛ سید نقوی، میرعلی و ربانی، عارفه. (1393). رابطه یادگیری سازمانی، بهبود مستمر و اعتماد میان سازمانی با عملکرد سازمانی (شرکت‌های نمایندگی خدمات بیمه ای). پژوهشنامۀ بیمه، سال بیست و نهم، شماره 2، صص 163-182.
معزز، هاشم و عزیزی، جواد. (1395). توسعه مدل مدیریت زنجیره تامین سبز یانگ در شرکت سینره. فصلنامه مدیریت صنعتی، دوره 8، شماره 2، صص332-309.
میرقربانی گنجی، سید موسی. (1391). مدیریت هزینه و شناسایی عوامل قابل کاهش هزینه. صنعت هوشمند، سال 15، شماره8، ص25.
نظری پور، محمد؛ میرزائی، فهیمه. (1397). بررسی تاثیر مدیریت هزینه استراتژیک بر عملکرد مالی با تاکید بر هزینه‌های زیست محیطی. فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، سال شانزدهم، شماره 15، صص 234-207.
نعمتی صلاحی، پرندیس. (1396). ارزیابی تأثیر ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) بر عملکرد مالی: نقش میانجی نوآوری (مورد مطالعه: شرکت‌های شهر صنعتی رشت). رساله کارشناسی ارشد، رشته مدیریت بازرگانی - گرایش مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان.
نعمتی صلاحی، پرندیس. (1396). ارزیابی تأثیر ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) بر عملکرد مالی با نقش میانجی نوآوری در شرکت‌های شهر صنعتی رشت. پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت بازرگانی - گرایش مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان. نوع پسند اصیل، سیدمحمد؛ ملک اخلاق، اسماعیل؛ عاشق حسینی مهروانی، مجید. (1393). بررسی رابطه بین مدیریت استعداد و عملکرد سازمانی. فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی، سال ششم، شماره 1، صص51-31.
هاشمی بلمیری، سمیرا. (1394). مدیریت هزینه استراتژیک: مفهوم، اهداف، فرایند و ابزارها. ماهنامه پژوهش های مدیریت و حسابداری، شماره 51 و 51، صص 109-92.
هراتی، جواد؛ دهقانی، علی؛ تقی زاده، حجت؛ امینی، تکتم. (1395). بررسی تاثیر نابرابری اقتصادی و سیاسی بر کیفیت محیط زیست در کشورهای منتخب: رویکرد پانل GMM، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی،، دوره ۶، شماره ۲۳، صص 230-197.یارمحمدیان، محمدحسین؛ شاه طالبی، سمیه؛ فولادوند، مریم و شاه طالبی، بدری. (1394). ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها؛ مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوارسگان، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال ششم، شماره2، صص 19-37.