بررسی نقش مناطق ویژه اقتصادی در میزان اشتغال‌زائی و سطح رفاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه پیام نور، کرمانشاه، ایران

چکیده

یکی از راه‌های توسعه منطقه‌ای توجه به بحث مناطق ویژه اقتصادی است. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی با هدف افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی و افزایش درآمد عمومی و سایر موارد صورت می‌پذیرد و پیامدهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای را باخود به ارمغان می‌آورد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مناطق ویژه اقتصادی در میزان اشتغال‌زائی و سطح رفاه در شهرهای ساحلی شمالی است. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی یکی از اهداف برنامه‌ریزی‌های راهبری، منطقه‌ای و ملی است که با هدف افزایش اشتغال و رفاه عمومی انجام می‌گیرد. اجرای چنین برنامه‌هایی مستلزم هزینه و فعالیت‌های گسترده‌ای است که باید پیامدهای آن پاسخگوی زمان و هزینه بالای آن باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران و کارشناسان مناطق ویژه اقتصادی در سه منطقه امیرآباد، نوشهر و آستارا به تعداد 136 تن می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی - پیمایشی است. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه است که سطح روایی و پایایی آن، برای تمامی سازه‌ها اندازه‌گیری و تائید شد. پس از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری در قالب نرم‌افزار Lisrel مشخص شد که: مناطق ویژه اقتصادی نقش مثبت و معنی‌داری در میزان اشتغال در شهرهای ساحلی شمالی دارند اما؛ بین مناطق ویژه اقتصادی و سطح رفاه ساکنین شهرهای ساحلی شمالی رابطه معناداری یافت نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the role of special economic zones in employment rate and welfare level

نویسنده [English]

  • Hasan Solati
Business Management, Faculty of Management and Accounting, Payame Noor University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to measure the impact of special economic zones in the northern coastal cities on the employment rate and welfare level of the region from the port and maritime point of view. The statistical population of this study includes managers and experts of special economic zones in three regions of Amirabad, Nowshahr and Astara. Creating special economic zones is one of the goals of governance, regional and national planning, which is done with the aim of increasing employment and public welfare. Implementing such programs requires extensive costs and activities, the consequences of which must be time-consuming and costly. According to available statistics, there are a total of 136 people. A questionnaire was used to collect data. The validity of the questionnaire was evaluated and validated by analyze factors. Cronbach's alpha of the general questionnaire reliability was calculated to be 0.875. The results of the data analysis by Lisrel showed that special economic zones in the northern coastal cities affect the employment rate. But there wasn't signification relationship between special economic and welfare level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • special economic zones
  • employment rate
  • welfare level

مراجع

اسکندری ثانی، محمد (1398) ایجاد منطقه ویژه اقتصادی کاشمر راهکاری برای توسعه خوشه های صنعتی و کسب و کار در راستای توسعه پایدار ناحیه ترشیز، همایش ملی توسعه پایدار (با رویکرد فرصت ها و چالش های سرمایه گذاری در منطقه ترشیز)، کاشمر.
بالاگر، علی اکبر. (1393). قانون امور گمرکی، مناطق ویژه اقتصادی. نصر پروانه
سکرانی، مصطفی؛ خاکی، فرحناز. (1396). مزیت های صادراتی مناطق ویژه اقتصادی. ماهنامه بندر و دریا. سال سی و دوم شماره ۱۲۱ (پیاپی ۲۴۷، صفحه 60).
صفری، سعید؛ آروین، بهاره و کریمی پور، کوثر. (1398). آموزش عالی و اشتغال در دانشگاه پس از انقلاب اسلامی، نشریه: سیاست علم و فناوری، دوره 11، شماره 1؛ از صفحه 2 تا صفحه 14.
صیدایی، اسکندر؛ بهاری، عیسی و زارعی، امیر. (1390). بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری در ایران طی سالهای 1335-1389. فصلنامه راهبرد یاس. شماره 25.
عبداللهی، محمدرضا؛ عزیزخانی، فاطمه؛ بهنیا، مهران و علویان قوانینی، آرش. (1398). تحلیل شاخص های بازار کار در فصل زمستان 1398، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 17089.
مارتین اوبراین، سو پنا (1397). نظریه‌پردازی رفاه (روشنگری و جامعه مدرن). ترجمه رضا صفری‌شالی، فرهاد بزرافکن. تهران. انتشارات دانشگاه خوارزمی
مرزبان، حسین و استادزاد، علی حسین. (1394). تاثیر تحریم‌های اقتصادی برتولید و رفاه اجتماعی ایران: رهیافتی از الگوی رشد تعمیم‌یافته تصادفی. فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، دوره 20، شماره 63 - شماره پیاپی 63، صفحه 37-69.
منصف، عبدالعلی؛ یحیی آبادی، ابوالفضل و سملی، ابوذر. (1397). ارزیابی اقتصادی منطقه ویژه اقتصادی بندر بوشهر، دو فصلنامه اقتصاد توسعه و برنامه ریزی، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 2، صفحه 1-24.
وفایی، الهام؛ محمدزاده، پرویز؛ اصغرپور، حسین و فلاحی، فیروز . (1397). ارزیابی رفاه اجتماعی و همگرایی رفاه استانهای ایران برای سنجش توسعه مناطق ایران، مجله مدل سازی اقتصادی، دوره 12، شماره 3 (پیاپی 43). صفحات: ۱ – ۲۳
 
Refrences:
Ali, M. M., & Faisal, F. 2017. CPEC, SEZ (Special Economic Zones) and Entrepreneurial Development Prospects in Pakistan. Pakistan Development Review, 56(4), 143-155.
Allam, Z., & Jones, D. S. 2019. Attracting investment by introducing the city as a special economic zone: A perspective from Mauritius. Urban Research & Practice, 1-7.
Ciżkowicz, P., Ciżkowicz-Pękała, M., Pękała, P., & Rzońca, A. 2016. The effects of special economic zones on employment and investment: a spatial panel modeling perspective. Journal of Economic Geography, 17(3), 571-605.
Diener, E., & Suh, E. M. (Eds.). 2003. Culture and subjective well-being. MIT press.
Farole, T., & Akinci, G. ,2011, Special economic zones: progress, emerging challenges, and future directions. The World Bank.
Frick, S. A., Rodríguez-Pose, A., & Wong, M. D., 2019,. Toward Economically Dynamic Special Economic Zones in Emerging Countries. Economic Geography, 95(1), 30-64.
Helliwell, J. F., & Putnam, R. D. 2004. The social context of well–being. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 359(1449), 1435-1446.
Jagtap, S. B. 2018. Special Economic Zone (SEZ) and Indian Economy. Management and Economic Journal, 80-83.
Jensen, C. ,2018, The employment impact of Poland’s special economic zones policy. Regional Studies, 52(7), 877-889.
Kahneman, D., & Krueger, A. B. 2006. Developments in the measurement of subjective well-being. Journal of Economic perspectives, 20(1), 3-24.
Kumar, V. 2010. Special Economic Zone's in Rajasthan–As A Tool of Regional Development. Economic Affairs, 55(1), 78-83.
Levien, M. 2012. The land question: special economic zones and the political economy of dispossession in India. The Journal of Peasant Studies, 39(3-4), 933-969.
Liu, W., Shi, H. B., Zhang, Z., Tsai, S. B., Zhai, Y., Chen, Q., & Wang, J. 2018. The Development Evaluation of Economic Zones in China. International journal of environmental research and public health, 15(1), 56.
Mendoza, O. M. V. 2016. Preferential policies and income inequality: Evidence from special economic zones and open cities in China. China Economic Review, 40, 228-240.
Michalos, A. C. 2017. Education, happiness and wellbeing. In Connecting the quality of life theory to health, well-being and education (pp. 277-299). Springer, Cham.
Nel, E. L., & Rogerson, C. M. 2013. Special economic zones in South Africa: Reflections from international debates. In Urban Forum (Vol. 24, No. 2, pp. 205-217). Springer Netherlands.
Ortega, A. A., Acielo, J. M. A. E., & Hermida, M. C. H. 2015. Mega-regions in the Philippines: Accounting for special economic zones and global-local dynamics. Cities, 48, 130-139.
Rogerson, C. M., & Nel, E. 2016. Redressing inequality in South Africa: The spatial targeting of distressed areas. Local Economy, 31(1-2), 28-41.
Walsh, J. 2013. Social policy and special economic zones in the Greater Mekong Subregion. The International Journal of Social Quality, 3(1), 44-56.
Zeng, D. Z. 2015. Global experiences with special economic zones: focus on China and Africa. The World Bank.
 

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار